កម្ពុជា៖ មានម្ហូបខ្មែរជាច្រើនមុខ ដែលយកប្រហុកជាគ្រឿងផ្សំពុំអាចខ្វះបានដូចជាសម្លម្ជូរ, សម្លកកូរ, និង ទឹកគ្រឿងជាដើម។ ក្រៅពីធ្វើជាគ្រឿងផ្សំ ប្រហុកក៏អាចច្នៃចេញជាមុខម្ហូបដាច់ដោយឡែកតែឯង ពោលគឺគ្រាន់តែថែមគ្រឿងក្រៅខ្លះទៀតទៅតាមការចូលចិត្ត ដូចជាធ្វើប្រហុកដុត, ប្រហុកខ្ទិះ, ប្រហុកគ្រឿង, ប្រហុកឆៅ, ប្រហុកជូរជាដើម។
ការធ្វើប្រហុកសម្រាប់ត្រៀមទុកហូបជាទំនៀមទម្លាប់តាំងពីយូរយារណាស់មកហើយ។ អ្នកស្រុកស្រែចម្ការភាគច្រើន ពិសេសអ្នកស្រុករស់នៅក្បែរដង ទន្លេ ព្រែក បឹងបួរ ឲ្យតែដល់រដូវទឹកសម្រក ដែលជារដូវត្រីសម្បូណ៌ ពោល គឺចាប់ពីខែបុស្ស រហូតដល់ខែផល្គុន ឬខែចេត្រ គេតែងនាំគ្នាធ្វើដំណើរតាមរទេះ ឆ្ពោះទៅកាន់ដងទន្លេ ដើម្បីនេសាទឬក៏ទិញត្រីធ្វើប្រហុក។ ម្ល៉ោះហើយ កម្រមានគ្រួសារណាមួយដែលមិនធ្វើប្រហុកនោះទេ ទោះបីជាអ្នកខ្លះខ្សត់ខ្សោយលុយ កាក់ក៏ខំប្រឹងធ្វើតិចឬច្រើនទៅតាមធនធាន ហើយខ្លះទៀតដល់ទៅខ្ចីលុយគេ ដើម្បីយកមកធ្វើប្រហុកទៀតផង។
អ្នកស្រុកខ្លះទិញត្រីយកមកធ្វើឯផ្ទះ រីឯខ្លះទៀតទៅស្នាក់នៅតាមមាត់ទន្លេរហូតដល់ធ្វើប្រហុករួចរាល់ទើបត្រឡប់មកផ្ទះវិញ។ មិនថាតែអ្នកធ្វើត្រីប្រហុកប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែអ្នកនេសាទត្រីក៏ត្រូវស្នាក់នៅទីនោះដែរ ដើម្បីនេសាទត្រីទាំងថ្ងៃទាំងយប់ ដ្បិតជាឱកាសដែលអាចរកប្រាក់ ចំណូលបានច្រើន។ ម្ល៉ោះហើយឲ្យតែដល់រដូវធ្វើត្រីប្រហុកម្តងៗ គេតែងឃើញ រោងស្នាក់នៅផ្តុំគ្នាជាច្រើននៅតាមដងទន្លេ។
ត្រីដែលយកមកធ្វើប្រហុក ភាគច្រើនជាប្រភេទត្រីល្អិតមានដូចជាត្រីរៀល, ត្រីលេញ, ត្រីកំភ្លាញជាដើម។ ប៉ុន្តែ អ្នកមានធនធានខ្លះក៏យកត្រីធំៗដូចជាត្រីរ៉ស់, ត្រីឆ្តោរ, ត្រីក្អែក, ត្រីសណ្តាយមកធ្វើប្រហុកដែរ ដែលនោះជាប្រភេទប្រហុកសាច់ (ប្រហុកដែលគ្មានឆ្អឹង) ដែលមានឱជារសឆ្ងាញ់ និងមានតម្លៃថ្លៃ។
គ្រឿងផ្សំសំខាន់សម្រាប់ធ្វើប្រហុកមានតែពីរមុខប៉ុណ្ណោះ គឺត្រី និងអំបិល។ ដំបូង គេយកត្រីទៅកោសស្រកា, កាត់ក្បាល, វះពោះយកអាចម៍ចេញ រួចយកត្រីទាំងនោះទៅដាក់ក្នុងជាលឬកំប្រោង ឬកូនពាង ហើយយកទៅជាន់លាងសម្អាតស្រកា និងខ្លាញ់នៅក្នុងទឹកទន្លេ ឬស្ទឹង បឹងបួរ ដែលនៅក្បែរនោះ។ ការជាន់លាងសម្អាតនេះ ជាដំណាក់កាលសំខាន់ ដ្បិតបើលាងមិនស្អាតខ្លាញ់ទេ នឹងធ្វើឲ្យប្រហុកឆាប់ធំក្លិនខាលនិងឆាប់ខូច។ ហេតុនេះ គេត្រូវជាន់លាងបង្ហូរខ្លាញ់ ជាច្រើនដងរហូតត្រីឡើងសម្បុរស។ ការជាន់លាងសម្អាតនេះ ត្រូវការទឹកច្រើន ម្ល៉ោះហើយនេះក៏ជាមូលហេតុសម្រាប់អ្នកដែលធ្វើប្រហុកច្រើនទៅស្នាក់នៅជាប់មាត់ទន្លេ ដើម្បីងាយស្រួលជាន់លាងប្រហុក។
ក្រោយលាងសម្អាតរួច គេស្រង់ត្រីទាំងនោះដាក់ក្នុងកញ្ច្រែងឫស្សីដែលមានក្រឡាតូចល្មម ដើម្បីឲ្យត្រីស្រស់ទឹក។ ពេលត្រីសួតទឹកហើយ គេយកត្រីទៅប្រឡាក់អំបិល។
ការប្រឡាក់អំបិលមិនមែនធ្វើតែម្តងស្រេចនោះទេ ពោលគឺត្រូវប្រឡាក់៣ដង។ ប្រឡាក់លើកទី១រួចគេផ្អាប់ទុកមួយយប់ ដើម្បីឲ្យរឹងសាច់ត្រី។ ស្អែកឡើង គេយកត្រីប្រឡាក់នោះទៅហាលថ្ងៃរយៈពេលពីរម៉ោងឲ្យស្រពាប់។ បន្ទាប់មក គេ យក វាមកប្រឡាក់អំបិលឲ្យសព្វសាច់ជាលើកទី២ រួចយកទៅផ្អាប់ទុករយៈ ពេល៤-៥ថ្ងៃ ទើបគេរើយកមកប្រឡាក់អំបិលលើកទី៣ ហើយញាត់វាទៅក្នុងពាងឬក្រឡ ដោយយកអង្រៃមកបុកបង្ហាប់ឲ្យណែន។
ដើម្បីឲ្យប្រហុកកាន់តែហាប់ ណែនល្អកុំឲ្យផុរ គេត្រូវយកបន្ទះឫស្សីមកខ្ចាស់ពីលើ រួចដាំទឹកអំបិលចាក់ពីលើជាការស្រេច។ ជាទូទៅ គេត្រូវផ្អាប់ទុករយៈពេល ៥-៦ ខែ ទើបប្រហុកនោះងំល្អហើយមានក្លិនឈ្ងុយ។
ចំពោះអ្នកធ្វើលក់ គឺគេធ្លាប់តែ១-២ខែប៉ុណ្ណោះ តែប្រហុកនោះមិនងំ មិនឈ្ងុយ ហើយពេលស្លគឺនៅធំក្លិនឆ្អាបត្រី។ នៅពេលដែលយើងលូកប្រហុកយកមកបរិភោគ យើងត្រូវសង្កត់វាឲ្យណែន! វិញ ហើយរោយអំបិលបន្ថែមពីលើទៀតកុំឲ្យវាធំខ្យល់ និងខុល។ ជាធម្មតាប្រហុក ដែលធ្វើត្រឹមត្រូវល្អ អាចរក្សាទុករហូតដល់ទៅ ៤ ឬ៥ឆ្នាំ៕
