ភ្នំពេញៈ អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា និងរដ្ឋបាលគយនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន បានឯកភាពគ្នាលើការធ្វើទំនើបកម្មរដ្ឋបាលគយជារដ្ឋបាលវៃឆ្លាត (Smart Customs) តាមរយៈការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន និងជំរុញការរៀបចំសេចក្តីព្រាងអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាលើការងារតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធបញ្ជរតែមួយជាតិ (National Single Window) រវាងរដ្ឋបាលគយទាំង ២។
ការឯកភាពគ្នានេះ បានធ្វើឡើងនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំទ្វេភាគីរវាងថ្នាក់ដឹកនាំនៃអគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជា និងថា្នក់ដឹកនាំរដ្ឋបាលគយ ចិន កាលថ្ងៃទី១០ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ កិច្ចប្រជុំនេះ ក៏មានគោលបំណងពង្រឹងនិងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការគយស្របតាមខ្លឹមសារអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នា(MOU)ស្តីពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនិងការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងកិច្ចការគយដែលបានចុះហត្ថលេខានៅទីក្រុងប៉េកាំងប្រទេសចិនកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៩ ។
តាមរយៈ អគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជាលោក គុណ ញឹម រដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ប្រទេសចិនជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មនិងវិនិយោគយ៉ាងសំខាន់របស់កម្ពុជា ហើយតាមរយៈនេះ រដ្ឋបាលគយនៃប្រទេសទាំង២ត្រូវសហការគ្នាឱ្យបានសកម្ម ជាពិសេសក្នុងការអនុវត្តឱ្យរលូន និងមានប្រសិទ្ធភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីកម្ពុជា-ចិន និងកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP)។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖«អគ្គនាយកដ្ឋានគយនិងរដ្ឋាករកម្ពុជា បានធ្វើទម្រង់និងទំនើបកម្មរដ្ឋបាលគយកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់ផងដែរ។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ ថ្នាក់ដឹកនាំនៃរដ្ឋបាលគយទាំង២បានពិភាក្សាផ្លាស់ប្តូរយោបល់ និងបានឯកភាពគ្នាលើរបៀបវារៈសំខាន់ៗដូចជា ការធ្វើទំនើបកម្មរដ្ឋបាលគយជារដ្ឋបាលវៃឆ្លាត (Smart Customs) តាមរយៈការប្រើប្រាស់ បច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងការគ្រប់គ្រងតាមព្រំដែន »។
ជាមួយគ្នានោះ លោកគុណ ញឹម បានជំរុញឱ្យមានការរៀបចំសេចក្តីព្រាងអនុស្សរណៈយោគយល់គ្នាលើការងារតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធបញ្ជរតែមួយជាតិ(National Single Window) រវាងរដ្ឋបាលគយទាំង២ និងសហការទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបអំពើរត់គេចពន្ធ និងបទល្មើសឆ្លងដែននានា ដូចជាការរត់ពន្ធគ្រឿងញៀន ទំនិញហាមឃាត់ និងការជួញដូរសត្វព្រៃជិតផុតពូជជាដើម(CITES) ដោយត្រូវបង្កើតចំណុចទំនាក់ទំនង ដើម្បីផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានឱ្យបានទាន់ពេលវេលាផងដែរ។
«ភាគីទាំង២នឹងបន្តជំរុញការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិចនៃវិញ្ញាបនបត្របញ្ជាក់ដើមកំណើតទំនិញ (E-Certificate of Origin)ដើម្បីពន្លឿនការបំពេញបែបបទគយ,ការពិភាក្សាពីការអនុវត្តរួមគ្នានូវកម្មវិធីប្រតិបត្តិករសេដ្ឋកិច្ចទទួលបានការអនុញ្ញាត (AEO) ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម,សហការផ្លាស់ប្ដូរបទពិសោធន៍នៃការអនុវត្តប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងហានិភ័យ រួមទាំងការគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងកិច្ចសហការប្រតិបត្តការគយក្នុងកម្រិតតំបន់ និងពិភពលោក»។នេះបើតាមការបញ្ជាក់បន្ថែមពី លោក គុណ ញឹម។
ក្រៅពីនោះខាងគយកម្ពុជាក៏បានស្នើរដ្ឋបាលគយចិនផ្ដល់ជំនួយបច្ចេកទេសក្នុងការកសាងសមត្ថភាពដើម្បីបន្តអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រកែទម្រង់ និងទំនើបកម្មរដ្ឋបាលគយកម្ពុជា ខណៈដែលរដ្ឋបាលគយចិន បង្ហាញពីការគាំទ្រចំពោះសំណើនេះ និងស្នើឱ្យគយកម្ពុជាលើកតម្រូវការជាក់លាក់តាមរយៈនាយកដ្ឋានសហប្រតិបត្តិការគយអន្តរជាតិនៃរដ្ឋបាលគយទាំង២ ។
ទាក់ទិននឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័នគយទាំង២នេះដែរ អ្នកជំនាញសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក ហុង វណ្ណៈ បានថ្លែងថា ការបង្កើនភាពស្និទ្ធស្នាលបន្ថែមក្នុងការរឹតចំណងសាមគ្គីភាពរវាងប្រទេសទាំង២ នឹងជំរុញការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរវាងគ្នាកាន់តែប្រសើរឡើងថែមទៀត។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖«ដូចយើងដឹងស្រាប់ហើយ ប្រទេសចិននិងកម្ពុជា មានទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយគ្នាយ៉ាងស្អិតល្មួត ក្នុងការនាំចេញផលិតផលរបស់កម្ពុជាយើងទៅចិនក៏មិនតិចដែរជាពិសេសផលិតកសិកម្ម។ហេតុដូចនេះនៅពេលដែលមានការសម្របសម្រួលគ្នាលើលក្ខខណ្ឌកាន់តែច្រើន ការនាំចេញរបស់យើងទៅចិន ក៏មានកំណើនទៅតាមនោះដែរ»៕
