ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលជាប្រទេសនាំអង្ករចេញច្រើជាងគេលើពិភពលោក កាលពីពេលថ្មីៗនេះ បានហាមមិនឲ្យមានការនាំចេញអង្ករមួយចំនួន ក្នុងគោលបំណងរក្សានូវសន្តិស្បៀងនៅក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន។ យ៉ាងណាមិញ បន្ទាប់ពីប្រទេសឥណ្ឌា បានហាមឃាត់ការនាំចេញអង្ករភាគច្រើនរបស់ខ្លួន គេបានសង្កេតឃើញថា តម្លៃអង្ករនៅតាមប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់ ហាក់មានការកើនឡើង គួរឲ្យកត់សម្គាល់។មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ បានគូសបញ្ជាក់ថា ជាការពិត ការផ្អាកនាំចេញអង្ករមួយចំនួនរបស់ឥណ្ឌា ពិតជាប៉ះពាល់ដល់ទីផ្សារអង្ករពិភពលោក និងតំបន់ ដែលធ្វើឲ្យតម្លៃអង្ករ មានការកើនឡើងជាងមុន។ ដោយឡែក សម្រាប់ទីផ្សារអង្ករកម្ពុជា ត្រូវបានមន្រ្តីកសិកម្មអះអាងថា ក៏មានការកើនឡើងដែរ ក៏ប៉ុន្តែ ក្នុងកម្រិតតិចតួចនៅឡើយ ខណៈតម្លៃនេះ អាចមានការប្រែប្រួលទៅថ្ងៃខាងមុខ។ តើការផ្អាកនាំចេញអង្កររបស់ឥណ្ឌា អាចជំរុញការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាបន្ថែម ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ដែរឬទេ?
ឯកឧត្តម យ៉ង សាំងកុមារ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ បានគូសបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ន មានតែប្រទេសឥណ្ឌាទេ ដែលផ្អាកការនាំចេញអង្ករ ប្រភេទអង្ករស និងអង្ករបាក់ ប៉ុន្តែដោយសារឥណ្ឌា ជាប្រទេសនាំចេញអង្ករច្រើនជាងគេ ទើបនាំឲ្យមានការប៉ះពាល់ដល់ទីផ្សារអង្ករពិភពលោក។ បើតាមមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់រូបនេះ ការបិទការនាំចេញអង្កររបស់ឥណ្ឌា វានឹងក្លាយជាឪកាសសម្រាប់ប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់ ជាពិសេសប្រទេសវៀតណាម និងថៃ ដែលអាចជួយឲ្យពួកគេនាំចេញអង្ករបានកាន់តែច្រើនជាមួយតម្លៃខ្ពស់។ ដោយឡែក សម្រាប់ទីផ្សារអង្ករកម្ពុជាវិញ ក៏នឹងអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ខ្លះដែរ ដែលធ្វើឲ្យកសិករទទួលបានផលចំណេញពីការលក់ស្រូវបានថ្លៃ និងធ្វើឲ្យតម្លៃអង្ករប្រសើរជាងមុន ប៉ុន្តែបើធៀបទៅនឹងប្រទេសវៀតណាម និងថៃ តម្លៃអង្កររបស់កម្ពុជាហាក់នៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ ការទទួលបានអត្ថប្រយោជន៍តិចជាងប្រទេសក្បែរខាងទាំងពីរ ក៏ដោយសារកម្ពុជាមានការនាំចេញប្រភេទភាគច្រើនជាអង្ករក្រអូប។ ម្យ៉ាងទៀត ការផ្អាកនាំចេញអង្កររបស់ឥណ្ឌា ហាក់មិនសូវធ្វើឲ្យកម្ពុជាមានឪកាសច្រើនក្នុងការនាំចេញអង្ករទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិ ឬប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលជាប្រទេសនាំចូលអង្ករធំទី៤ លើពិភពលោកនោះដែរ។បើតាមឯកឧត្តម យ៉ង សាំងកុមារ កសិករកម្ពុជាកំពុងក្លាយជាអ្នកចូលរួមចំណែកដ៏សំខាន់មួយក្នុងការលើកស្ទួយសន្តិសុខស្បៀងជាតិ និងពិភពលោក ជាពិសេសនៅពេលដែលពិភពលោកកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាស្បៀងបន្ទាប់ពីសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន និងឥណ្ឌាដែលជាប្រទេសនាំអង្ករចេញច្រើនជាងគេលើពិភពលោកហាមមិនឲ្យមានការនាំចេញអង្ករសធម្មតា ដើម្បីរក្សាសន្តិស្បៀងក្នុងប្រទេសខ្លួន។ ជាមធ្យមកសិករកម្ពុជាផលិតស្រូវបាន១២លានតោនក្នុងមួយឆ្នាំ គឺលើស៦លានតោនសម្រាប់នាំចេញ ដែលធ្វើឲ្យកម្ពុជាក្លាយជាប្រទេសនាំចេញស្រូវ-អង្ករជាប់លេខរៀងទី៨ នៅលើពិភពលោក។ ទន្ទឹមនឹងនេះ កម្ពុជាក៏នៅមានសក្តានុពលខ្ពស់ក្នុងការបង្កើនផលិតកម្មស្រូវនៅលើផ្ទៃដី ដែលមានស្រាប់ និងពង្រីកទីផ្សារអង្ករនៅក្រៅប្រទេសបន្ថែមទៀតផងដែរ ជាពិសេសតាមរយ:គោលនយោបាយដាក់ពង្រាយមន្រ្តីកសិកម្មតាមឃុំ ការកសាងសហគមន៍កសិកម្ម ឬសមាគមកសិករផ្សារភ្ជាប់មកទីផ្សារតាមរយ:យន្តការកិច្ចសន្យាកសិកម្ម គោលនយោបាយហិរញ្ញប្បទានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ជាមួយកញ្ចប់ថវិកាជាង១០០លានដុល្លារ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាទីផ្សារ និងរក្សាលំនឹងថ្លៃស្រូវ ការបន្តការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តឲ្យបានទូលំទូលាយ និងគោលនយោបាយពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។
ដោយឡែក សម្រាប់លោក លន់ យ៉េង អគ្គលេខាធិការសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា យល់ឃើញថា ការហាមមិនឲ្យមានការនាំចេញអង្កររបស់ឥណ្ឌា ហាក់មិនជះឥទ្ធិពលអ្វីឡើយដល់វិស័យស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា ព្រោះកសិករកម្ពុជាមិនផលិតប្រភេទអង្ករស ឬអង្ករបាក់សម្រាប់នាំចេញនោះឡើយ ពោលការនាំចេញអង្ករកម្ពុជា គឺជាប្រភេទក្រអូបតែប៉ុណ្ណោះ។ បើតាមលោក លន់ យ៉េង បច្ចុប្បន្ន ទីផ្សារអង្ករក្រអូបរបស់កម្ពុជាអាចលក់បានក្នុងតម្លៃរហូតជាង១ពាន់ដុល្លារអាមេរិកក្នុង១តោន។
សូមបញ្ជាក់ថា នៅឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៣នេះ កម្ពុជានាំចេញអង្ករបានជិត៣៣ម៉ឺនតោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ជាង២៨០លានដុល្លារ។ ចំណែកការនាំចេញស្រូវរបស់កម្ពុជាវិញមានចំនួនជាង១លានតោន គិតជាទឹកប្រាក់ជាង៤៤៧លានដុល្លារ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់និងនេសាទ៕